بازی با کودک

اهمیت بازی برای کودکان ...

شن بازی ...

ادامه مطلب بخوانید ....

هر بازی سالم و باروری كه كودك به آن مشغول می گردد دارای ارزش های بس مهمی می باشد كه با كمی تأمل نسبت به آنها، می توان به درستی به نقش و اهمیت بازی در حیات كودك پی برد.

ارزش جسمانی:

بازی های توأم با فعالیت در جهت تكامل و رشد عضلانی كودك و ورزش دادن قسمت های مختلف بدن، از اهمیت و ارزش زیادی برخوردار است. این نوع بازی ها برای صرف انرژی اضافی كودك نیز می توانند مفید واقع شوند. انرژی اضافی اگر از طریق صحیح مصرف نگردد و به حالت سركوب در جسم كودك ذخیره شود او را ناآرام، عصبی و بدخلق می كند.

ارزش درمانی:

بازی به كودك فرصت می دهد كه احساسات خود را تخلیه نماید. او می تواند از طریق بازی، انرژی تحت فشار خود را بیرون بریزد. كودك می تواند احساساتی از قبیل ترس، رنجش، نگرانی، شادی و … خود را آن طور كه دوست دارد در قالب شخصیت های دلخواهش بیان نماید و كدورت درونی خود را نیز از بین ببرد.

ارزش تربیتی:

شخصیت واقعی كودكان ضمن بازی كردن شكل می گیرد و دگرگونی های قابل توجهی در روحیات وی روی می دهد. كه همه اینها گذر به مرحله عالی تر رشد و پیشرفت را برای كودك تدارك می بیند و از اینجاست كه امكانات تربیتی بازی آشكار و مسلم می گردد.

ارزش اجتماعی:

كودك در بازی یاد می گیرد كه چطور با فرد بیگانه و خارج از واحد خانواده روابط اجتماعی برقرار كند و چطور مشكلات و مسائل ناشی از این نوع روابط را حل كند و تطابق اجتماعی را فراگیرد.

ارزش آموزشی:

كودك از طریق بازی با انواع مختلف اسباب بازی، موفق به آموزش و شناخت رنگ ها، شكل ها، اندازه ها، اجناس و اشیا ء و اهمیت آنها می شود. بازی به كودك كمك می كند تا دنیایی را كه در آن زندگی می كند؛ بشناسد، بفهمد، لمس و حس كند و بالاخره كنترل كند و میان واقعیت و خیال تفاوت قائل شود.

ارزش اخلاقی (معنوی):

كودك در جریان بازی یاد می گیرد كه، چه چیز خوب است و چه چیز بد است. كودك درمی یابد كه اگر بخواهد در بازی یك فرد قابل قبول به حساب آید، باید صادق، امین، عادل، منضبط، حقیقت طلب و درستكار و مسلط به خود و … باشد.

شن بازی برای کودکان فعالیتی خوشایند و لذتبخش است. کودک از لمس کردن شن و بازی با آن لذت بسیار می برد. شن می تواند خاصیت مایعات را داشته باشد از نظر اینکه می ریزد و اگر آن را در ظرفی بریزیم به شکل آن ظرف در می آید. بازی با شن تجارب مفید و لذتبخشی را برای کودک ایجاد می کند.

امروزه شن بازی به قدری دارای اهمیت است که در تمامی کلینیک های مشاوره و روان درمانی کودک به عنوان یکی از وسایل ضروری اتاق بازی محسوب می شود.شن باید در دو نوع خشک و مرطوب وجود داشته باشد تا کودک بتواند هر دو نوع آن را لمس کند و تفاوت ها و شباهت های آنها را درک کند.

کودک در شن به حفر کردن و ساختن دالان (تونل) می پردازد. برج، تپه و خانه می سازد و به انجام بازی های تخیلی مشغول می گردد. کودک میتواند معمار هستی خود باشد و قصر خود را در داخل شن ها خلق کند و دنیای خویش را پر از کسان و خویشاوندانی سازد که ساخته و پرداخته ذهن او هستند. او می تواند کاری را انتخاب کند و یا از آن دست بکشد. نیز می تواند بیافریند و یا نابود کند.

همچنین می تواند با قدرت تخیلش کوهی بسازد و بی خطر به قله آن صعود کند و از آنجا به تمام دنیا بگوید: «من می تونم برای خود، یه کوه بسازم و یا اونو، با خاک یکسان کنم، در اینجا منم که بزرگم!» «شن» وسیله خوبی برای بازی های تهاجمی کودک به شمار می رود زیرا می تواند شن را با ایمنی بیشتری پرتاب کند.

کودک می تواند عروسک هایی را که نماد پدر، مادر، خواهر و یا برادر هستند و با آنها احساس خصومت، تنفر و یا حسادت دارد در میان شن دفن کرده و با ماشین کمپرسی پر از شن از روی آنها عبور کند و به این وسیله احساسات درونی خویش را نشان دهد. کودک می تواند با شن سنگر بسازد و از طریق تفنگ بازی احساسات خویش را نشان داده و تخلیه شود، یا اینکه جاده بسازد و با استفاده از بلدوزر، گریدر و کمپرسی مشغول سازندگی شود و یا اینکه با ساخت مزرعه مشغول کشت و کار کشاورزی شود. نیز جاده و پل هایی برای عبور و مرور ماشین بسازد، سپس آنها را خراب کرده و یا توسط هواپیما بمباران کند. در ظرف چند دقیقه می تواند یک خندق حفر کند و قایقی را هدایت نماید، در لحظه ای بعد ممکن است سدی بسازد و اندکی بعد آنها را خراب کرده و خندق و قلعه ها را ویران نماید.

«شن» وسیله بسیار مناسبی برای پاسخگویی به طیف گسترده تخیلات کودک است. در شن بازی، کودک علاوه بر اینکه به لحاظ روانی تخلیه می شود و رضایت درونی کسب می کند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز مؤثر است.

《مهارت هایی که کودکان با شن بازی فرا می گیرند》

■□ مقداری شن فرصت های خوبی برای کودکان به وجود می آورد تا از     طریق حفاری، پر کردن ظرف ها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن شن به       هماهنگی و انعطاف عمومی بدن برسند.

■□ شناسایی ذرات شن و خاصیت چسبندگی آن.

■□ ساختن اشیا با شن و مقایسه شن خیس و خشک.

■□ پی بردن به شکل پذیری شن خیس، که اگر شن را کمی مرطوب            کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در می آید.

■□پی بردن به مفاهیمی مانند اینکه آیا شن مثل نمک در آب حل می        شود؟ آیا از صافی عبور می کند؟

■□درک مفاهیم هندسی و فضایی.

■□پرورش قدرت تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی در کودک: کودکان     موقعی که مشغول ساختن یک قلعه شنی هستند، می توانند در باره آن       داستانی بسازند و غرق در تخیلات خویش شوند. فرآیند خلاقیت در چنین    مواقعی در کودکان شکوفا می شود.

■□از طریق شن بازی و کسب تجربیات حسی مفاهیم زیادی مثل گود        کردن، فشار وارد کردن، کُپه کردن، تونل زدن، پهن کردن، تقسیم بندی و        برگشت پذیری را یاد می گیرد؛ همچنین مفاهیم واژه هایی مانند عمیق،        عمیق تر، داخل، بیرون و … را درک کرده و برایش درونی می شود.

■□ کودکان برای ساختن تپه های بزرگ شنی، ایجاد خندق و دژهای           شنی، ماهیچه های بزرگ شان را به کار برده و پرورش می دهند.