در تمام ماه های بارداری یعنی قبل از تولد کودک تان و در دوران جنینی شما می توانید مهارت هایی ساده یا بازی هایی انجام دهید تا حواس کودک تان تقویت شده و باعث افزایش خودآگاهی و هوش نوزاد شود. این تمرین ها نیاز به مکان یا وسایل خاصی ندارد و شما می توانید همه جا این تفریح ها را انجام دهید.

 

● قبل از تولد (دوران بارداری)

 

می توانید در این دوران به راحتی و سادگی با کودک خود صحبت کنید و او را با نام تعیین شده مورد خطاب قرار دهید. برای آغاز صحبت می توانید از آب و هوا، نحوه درست کردن ترکیب ویتامین ها و نیز اتفاقات روزمره با او صحبت کنید. صبح ها به او سلام کنید و سعی کنید در نیم روز و شب که وقت استراحت شماست، برای او لالایی یا کتاب قصه و داستان های کودکانه بخوانید. در مواقع ورود و خروج همسر یا مهمانان او را مخاطب قرار دهید و از همسرتان نیز بخواهید تا چنین کند.

 

به پارک محل بروید و بگذارید صداهای اطراف مانند صدای بازی کودکان و پرندگان و مخصوصا صدای آب را بشنود. در تمام مراحل دست تان را تا حد امکان روی شکم خود بگذارید، به خصوص زمانی که برایش لالایی یا کتاب می خوانید. خواهید دید در ماه های اول گوش می دهد و در ماه های بعدی عکس ا لعمل نشان می دهد.

 

مثلا وقتی نوزاد در این دوران صدای پرآرامش لالایی مادر را می شنود و با آن انس می گیرد، پس از تولد نیز صدای مادر را به خوبی تشخیص می دهد و با آن آرامش می گیرد و دیگر لازم نیست وقت گریه، او را با حرکات سریع تکان دهید بلکه اگر او را به آرامی روی قلب خود بگذارید و برایش لالایی بخوانید، کودک با ضربان قلب شما و نیز جریان خون متناسب شما آرامش می گیرد و آرام می شود. برای این کار می توانید مراحل ریلکسیشن را با صدای خود ضبط کرده و هر روز آن را گوش دهید.

 

● یک تا ۳ ماهگی

می توانید با نشان دادن کارت های رنگی به کودک سلول های رنگدانه را در مغز او تقویت کنید. همچنین می توانید با قرار دادن وسایل مختلف مانند اشیا نرم، خشک، زبر، نازک، کلفت و... در دست حس لامسه را در نوزاد تقویت کرده و با پخش موسیقی ملایم و قطع آن به صورت متوالی حس شنوایی نوزاد را تحریک کنید. نشان دادن نور به کودک ۳ ماهه می تواند بازتاب های نور را در کودک تقویت کند. نوزاد هم در زمان خواب و هم در زمان بیداری این تقویت ها و تحریک ها را در مغز خود ضبط می کند.

 

 

● ۳تا۴ ماهگی

 

علاوه بر تکرار مراحل بالا می توانید اسباب بازی های رنگی را به او نشان و آن ها را به دستش بدهید. حوله را با حرکاتی تکان دهید و کودک را نزدیک کنید تا آن را بگیرد و چنگ بزند تا علاوه بر حس بینایی، حس لامسه او نیز تقویت شود. او را در حالت های مختلف مانند نشسته، در بغل خوابیده یا ایستاده در بغل نگه دارید و وسایل رنگی اتاقش را به او نشان دهید.

 

این باعث تقویت هوش فضایی در نوزاد می شود که خود را در سنین بالاتر نشان می دهد. جغجغه را به پای او ببندید تا با لگد کردن پا از ایجاد صدای آن لذت ببرد. کودک را به حالت ایستاده، در آب روی مخمل، سنگ و ..... نگه دارید تا پاهایش اشیا مختلف را حس کند. برایش موسیقی ملایم و تند پخش کنید. اشیا را بالای تخت او آویزان کرده و به حرکت در آورید. با کودک رو در رو صحبت کنید و لبخند بزنید.

 

● ۴تا ۶ ماهگی

۱- یک هویج سفت به کودک بدهید و آن ها را در دستانش تکان بدهید.

 

 

۲- کودک را روی شکم خود بخوابانید و دو دست او و سپس دو پای او را بالا نگه دارید.

 

۳- بازی دالی موشه را با یک پارچه سفید انجام دهید.

 

 

۴- دست و پای کودک را با یک موسیقی منظم ریتم دار حرکت دهید.

 

۵- دستان کودک را بگیرید و به طور منظم و گاهی غیر منظم با او دست بزنید.

 

 

۶- آینه را روبه روی کودک قرار دهید و صداهای متناوب و ساده در بیاورید تا کودک حرکات صورت و لب ها را ببیند.

 

۷- صدای نوزاد و کودک خود را ضبط کنید و در مواقع مختلف برای کودک پخش کنید. (هنگام غذا یا بازی)

 

 

۹- اسباب بازی را در مدار دید نوزاد قرار دهید و سپس آن را مخفی کرده و با حالات بدن جای آن را بپرسید.

 

۱۰ -اسباب بازی های نوزاد را برایش روشن و خاموش کنید.

 

 

۱۱ کتاب های داستان و قصه را جلوی کودک قرار دهید و از تصاویرش برای او کلمه بگویید.(جمله گفته نشود)

 

۱۲- احساسات خود را برای نوزاد بیان کنید. احساسی که به او یا به دیگران دارید.

 

 

۱۳- جغجغه را به دست و پای کودک ببندید.

 

 

● ۶ تا۸ ماهگی

۱- غدا را درون بشقاب بگذارید و به کودک نشان دهید و به به کنید.

 

 

۲- آینه را جلوی کودک قرار دهید و برایش لبخند بزنید یا اخم کنید و تعجب کنید.

 

۳ -پارچه های نرم، پشمی، ابریشمی و.... را زیر پای نوزاد قرار دهید و به محض لمس آن نام و حس را برایش بازگو کنید.

 

 

۴ -اسباب بازی کوکی را کوک کنید و خارج از دید نوزاد قرار دهید و از او بپرسید کجاست و دنبال صدا بگردید.

 

۵ -بازی دالی موشه را با عروسک اجرا کنید و برای تقویت هوش فضایی از همه جهت در اتاق این بازی را انجام دهید.

 

 

۶- دست تان را روی اعضای مختلف بدن قرار دهید و نام اعضا را با شعر برایش بخوانید.

 

۷- نوزاد را در تشت آب حمام قرار دهید تا بتواند با اسباب بازی های حمام و اسفنج بازی کند.

 

 

۸- خیار، هویج و خوراکی های سفت به کودک بدهید.(همراه با رعایت جوانب احتیاط)

 

۹- کودک را بنشانید و شی رنگی را جلوی او قرار دهید و به محض جلب توجه کودک آن را حرکت داده و زاویه شی را عوض کنید.

 

 

● ۹ تا۱۰ ماهگی

 

۱- رشته کاموا را به کودک دهید و آن را بالا نگه داشته و به دست دیگر انتقال دهید.

 

۲- اعضای بدن را جلوی آینه نام ببرید و از کودک سوال کنید.

 

 

۳- با شی در دست و موسیقی ریتم دار برایش بخوانید.

 

۴- نوزاد را به پشت بخوابانید و روی چشمانش پارچه ای گذاشته و شی را به دست های او نزدیک کنید.

 

 

۵- بازی بده و بیا انجام دهید. شی را به کودک بدهید و با حرکات دست کلمات (بده) را به او بیاموزید. (بیا) نیز به همین صورت است.

 

۶- اشیا جذاب را برای چند لحظه از جلوی نوزاد بردارید و دوباره به او بدهید.

 

 

۷- کودک را روی جای زبر، نرم و .... قرار دهید و همراه او راه بروید.

 

۸- کاغذهای رنگی به کودک بدهید تا بتواند آن را پاره یا مچاله کند.

 

 

۹- اشیا بزرگ را به دو دست کودک بدهید.

 

 

● ۱۰تا۱۲ ماهگی

۱- توپ را پرتاب کرده و جهات بالا، پایین، چپ و راست را بیان کنید و از او بخواهید توپ را در همان جهات پرتاب کند.

 

 

۲ -عکس های بزرگ از خانواده یا خود کودک در جاهای مختلف خانه قرار دهید و جاهای شان را از کودک بپرسید.

 

۳- برای کودک از روی کتاب های قصه مصور قصه بگویید.

 

 

۴- از کتاب های قصه پلاستیکی در حمام استفاده کنید.

 

۵ -چهره های شاد، غمگین و ... را نشان داده و در مورد احساسات از کودک سوال کنید.

 

 

۶- اسباب بازی را توسط کودک در جعبه بگذارید و بردارید.

 

۷- با قاشق به وسایل چوبی، فلزی، پلاستیکی و... ضربه بزنید.

 

 

۸ -۳ ظرف آب ولرم، گرم و سرد قرار دهید و دست کودک را در هر کدام بگذارید.

 

۹- کاموا یا روبان را به هوا پرتاب کنید، چنانچه در هوا باز شود و بگذارید کودک آن را بگیرد.

 

 

۱۰- به کودک اجازه دهید در آب به توپ ضربه بزند.

 

۱۱- توپ و اشیا پلاستیکی را با فاصله کم و زیاد در آب پرتاب کنید.

 

 

۱۲- تصاویر بدن و صورت های مختلف را با حالات غم، شادی و... بکشید و از کودک سوال کنید.

 

۱۳- اعضای بدن را روی مقوا بکشید. یک عضو را بپوشانید و از کودک سوال کنید.

 

 

۱۴- بازی قایم موشک با اشیا بزرگ و بزرگسالان انجام دهید.

 

۱۵- علت صداهای بلند به کودک(صداهای بوق، جاروبرقی، آژیر ماشین، تلفن و...) را نشان دهید.

 

 

۱۶- شیر آب را جلوی کودک باز و بسته کنید و آب را به صورت و اعضای بدن کودک پرتاب کنید.

 

۱۷- مزه های مختلف ترشی، شیرینی، تلخی، شوری و ... را به کودک داده و از او سوال کنید.